Wystawa Crème de la crème. Wybrane nabytki 2021-2022
Na wystawie Crème de la crème prezentowanych jest ok. 130 najważniejszych i najcenniejszych dzieł sztuki. Malarstwo, rysunek i grafikę oraz rzemiosło artystyczne: meble, srebra i ceramikę oraz militaria zestawiono razem w spójne tematycznie zespoły zabytków związane z dworem królewskim Augusta II i Augusta III, z mecenatem króla Stanisława Augusta i ks. Józefem Poniatowskim.
Wśród dzieł malarskich wyróżnić należy obraz Partia tryktraka namalowany ok. 1635 r. przez jednego z najbardziej znanych caravaggionistów, Mattię Pretiego, należący do rzadkości w twórczości Jacoba van Ruisdaela Pejzaż zimowy z podróżnymi przechodzącymi po zamarzniętej rzece, powstały po 1655 r., płótno Kornelia, matka Grakchów, namalowane przez Angelikę Kauffmann, w 1788 r. na zlecenie ks. Stanisława Poniatowskiego oraz wedutę Michele Marieschiego Canal Grande z Palazzo dei Camerlenghi z lat 30. XVIII w.
Do kręgu wczesnej sztuki włoskiej należą natomiast: rzadkie wyobrażenie Matki Boskiej karmiącej pędzla Defendentego Ferrariego z ok. 1500 r. oraz przedstawienie Juliusz Cezar otrzymujący od wysłanników Ptolemeusza głowę Pompejusza, pędzla Giovanniego Battisty Bertucciego zw. il Vecchio z ok. 1495 r. – bardzo rzadki przykład tacy porodowej, tzw. desco da parto. Z dworem Wettynów związany jest zestaw rokokowych srebrnych naczyń z zastawy Fryderyka Augusta Wettyna, wykonanych przez drezdeńskich złotników Carla Davida Schrödela i Friedricha Reinharda Schrödela w latach 1748-1780 oraz porcelana miśnieńska z 1. połowy XVIII w. Gros wyrobów manufaktury miśnieńskiej prezentowanych jest w oryginalnej szafie witrynowej (m.in. naczynia z kolekcji Augusta II oraz z zastaw stołowych króla Augusta III oraz słynnego serwisu łabędziego). Unikatowy jest osobno eksponowany miśnieński serwis podróżny z lat 1725-1730 oraz naczynia zdobione przez Adama Friedricha von Löwenfincka. Zwrócić uwagę należy także na Portret Alberta Kazimierza Sasko-Cieszyńskiego namalowany przez Marcella Bacciarellego w Wiedniu ok. 1766 r. oraz wykonany ok. 1750 r. przez artystę drezdeńskiego techniką pastelu Portret Karola Krystiana Wettyna.
Najważniejszymi nabytkami związanymi z królem Stanisławem Augustem są: Portret mężczyzny z atrybutami architekta Marcella Bacciarellego z ok. 1759 r. oraz Portret konny królewskiego pazia Gintowta pędzla Bernarda Bellotta. Ten ostatni znajdował się w galerii tegoż króla, podobnie jak prezentowane płótno Kogut, kura z kurczętami i gołębiami, namalowany przez znanego holenderskiego artystę Melchiora de Hondecoetera w Amsterdamie, po 1663 r. Cenne są także dwie prace artystów pracujących dla Stanisława Augusta: pastelowy Portret Apolonii z Ustrzyckich Poniatowskiej, dzieło Louisa-François Marteau oraz Projekt wnętrza Jeana-Louisa Prieura st. Wyróżnić należy także wyroby z Królewskiej Manufaktury Fajansu w Belwederze: parę wazonów zdobionych postaciami Chińczyków oraz 3 naczynia ze słynnego serwisu sułtańskiego.
Oddzielnie wyeksponowano dwa obrazy związane z ks. Józefem Poniatowskim: Szkic do portretu Joachima Murata pędzla François Gérarda (1770-1837) z ok. 1710 r. oraz obraz Horace’a Verneta Poranek ostatniego dnia życia César`a-René-Marie-François-Rodolphe de Vachon, hrabiego de Belmont-Briançon z ok. 1815 r.
Wystawie towarzyszy katalog pt. Crème de la crème. Katalog nabytków nie wszystkich Zamku Królewskiego w Warszawie 2021-2022.